کهن پیشه ها؛شب کلاه

پیوارنیوز/محمدفرزامی کلاه به معنی اعم درابتدافقط سرپوش بودامابه تدریج شناسنامه وهویت قومی وایلی ومنطقه ای پیداکرد.کلاه همواره دارای دوارزش بوده است.
ارزش مادی کلاه همان پوشش وصیانت ازکره استخوانی سر،مرکزحیاتی بدن دربرابرتغییرات دما،سرماوگرما،باد وباران تابش خورشید وبرخورداشیاء سخت و برنده است.
ارزش اعتباری کلاه که به مروربه طورعرفی ایجادشدنشانگرقومیت ،شغل ،موقعیت،مقام وشخصیت افرادبود.
ازجنبه اعتباری گاهی کلاه گروگان طلب،وثیقه وپرداخت مشتلق بود.امادردوره گذارازسنت به صنعت ومدرنیسم گذاشتن کلاه خودش جرم بود.
شب کلاه یاهمان کلاه نمدی متناسب باآب وهوای مناطق ازموادموجودوقابل دستیابی ساخته می شد.درمناطق کوهستانی وسردوسخت گذرکه جانوران اهلی ووحشی دردسترس بودباپوست حیوانات ودرمناطق کوه پایه ای باپشم ودردشت هاوجلگه هاباالیاف گیاهی مثل پنبه وکتان دربیابان وصحراازبرگ نخل تهیه می شده است اماشب کلاه مورداستفاده مردان ساکن دراستان کهگیلویه وبویراحمدازپشم بوده است.

بارونق کلاه دوزی ویاساخت وپرداخت کلاه هرشهرودیاروسامانی به سلیقه خویش کلاه می بافتند.مثلاکلاهی که برای مردان بختیاری وبویراحمدی وممسنی بافته می شدازپشم گوسفندبودوبارنگ کلاه می شدتشخیص دادکه فردمقابل ازچه منطقه وقومی است.

مثلاکلاه بارنگ سیاه مختص بختیاری هاوکلاه بارنگ روشن مختص مناطق کهگیلویه وبویراحمدبود.اماکلاه های مورداستفاده درمنطق بویراحمدوکهگیلویه وممسنی درشهرهای اردکان ،بهبهان وکازرون تهیه می شد.

اختلاف طبقات اجتماعی وجایگاه اشخاص باعث گوناگونی شکل،جنس،اندازه ورنگ کلاه اشخاص می شد. وطرزگذاشتن کلاه برسرنشانگرمقام وموقعیت افرادبود
سعدی می گوید:

دلقت به چه کارایدوتسبیح ومرقع
درویش صفت باش وکلاه تتری دار

درجامعه قدیم ایلات استان هیچ فردذکوری نمی توانست بدون سرپوش( سرپتی) باشدوسربدون بدون کلاه درواقعی نوعی جرم اجتماعی وشکستن حریم وبی احترامی ودهن کجی به عرف منطقه بود.

ادامه مطلب وتحقیق درروزهای آینده
محمدفرزامی

پژوهشگربنیادایران شناسی
شعبه استان کهگیلویه وبویراحمد

انتهای پیام/