پیوارنیوز؛ به قلم برزین آراسته توسعه پایدار و حکمرانی محلی مطلوب در آغاز هزاره سوم میلادی ، مدیریت سازمانهای محلی در قلمرو شهر و روستا را از رویکرد حکمرانی مطلوب که بر مشارکت نظام یافته شبکهای از عوامل و بازیگران عرصه محلی متمرکز تاکید دارد تاثیر پذیرفته است .
در بافت جدید حکمرانی محلی مطلوب مسئولیتها و اختیارات حکومت محلی شوراهای شهر شهرداریها و سایر نمایندگان دولت مرکزی در حوزههای شهری و روستایی بازآفرینی شده است و قدرت به نحو عادلانه میان شبکهای از سازمانهای محلی وابسته به بخش دولتی ، شرکتهای خصوصی و تشکلهای مدنی توزیع میگردد.
نقش حکمرانی مطلوب در عرصه توسعه پایدار جامعه محلی چیست؟
برنامه توسعه ملل متحد میگوید: که حکمرانی اعمال اقتدار سیاسی اقتصادی و اداری کشور و دربرگیرنده فرایندها، سازوکارها و نهادههایی میداند که در پرتو آن منافع شهروندان و گروهها پیگیری شود و آنان بتواند بتواند از آن طریق حقوق خویش را مطالبه کنند و تعهداتشان را برآورده نمایند و اختلافهایشان را تعدیل کنند.
اما از طرفی دیگر صندوق بینالمللی پول حکمرانی مطلوب را در گرو مدیریت پاسخگو و شفاف منابع مالی کشور برای نیل به اهداف توسعه اجتماعی و اقتصادی پایدار دانسته است ضمن اینکه بانک جهانی گوید که ارتقای ارزشهای مردم سالاری ، کنترل فساد ،تحکیم حقوق انسانی و پاسخگویی را از ارزشهای اصل حکمرانی مطلوب میداند و در نگاه دیگر میتوان مولفههای حکمرانی مطلوب را برخورداری از یک جامعه مدنی پویا ، نهادههای سیاسی مستقل ، حاکمیت قانون ، دیوان سالاری اثربخش و کارآمد و پاسخگو و اقتصاد قوی دانست.
موضوع حکمرانی پدیده نوینی در کشور نیست و نشانههای حکمرانی در تمدن قدیم بشری وجود دارد و مفهوم این واژه با مفهوم حکومت تفاوت دارد حکومت به منابع قدرت و اختیاری اشاره دارد که از سوی مردم برای یک دوره زمانی مشخص به حاکمان جامعه داده میشود . اما حکمرانی مفهومی وسیعتر از حکومت دارد و آن حاصل از همبستگی و تعامل اقدامات و رفتارهای بازیگران بخشهای مختلف جامعه هست حکمرانی مطلوب در قلمرو فراملی، ملی و محلی کاربرد گستردهای یافته است .
یکی از ابعاد منطقهای حکمرانی حکمرانی محلی مطلوب و حکمرانی شهری مطلوب است که به کیفیت اداره امور محلی در حوزههای شهری و روستایی اشاره دارد و بیانگر اعمال اقتدار سیاسی اقتصادی و مدیریتی توسط شبکه ای از بازیگران رسمی حکومت محلی ، بخش خصوصی و نهادههای مدنی در حوزههای شهری و روستایی است و آنچه که تعیین کننده محلی بودن حکمرانی ست میزان مشارکت موثر شهروندان و بازیگران محلی در تعیین آرمانها و خواستههای محلی و تلاش مشترک برای تحقق اهداف و خواسته جامعه محلی است.
حکمرانی محلی با تمرکز زدایی و واگذاری قدرت از سوی دولت مرکزی به مقامات و اجتماعات محلی تحقق مییابد اگر این موضوع را به معنای واقعی در مجموعه شورای شهر و شهرداری و برخی نهادهها در استانمان حاکم کنیم میتوانیم شاهد رونق و توسعه همه جانبه در شهرهای استادمان باشیم ساختار شورای شهر و مجموعه شهرداری یک نوع از حکمرانی محلی میباشد چرا که وظایف و اختیارات و همینطور مسئولیت ارائه طیف زیادی از خدمات محلی از قبیل خدمات نظافتی و بهداشتی ، توسعه اجتماعی ،امور حمل نقل و غیره را با تفکیک از دولت مرکزی به عهده دارند و همچنین وظایف دیگر همچون نظام مالیه(پرداخت مالیات) یا مالیات عمومی و بودجه محلی دارند که میتوانند با تعیین عوارض و مالیاتهای محلی درآمدزایی کنند و یا اینکه در حکمرانی محلی میتوانند در جذب و استخدام نیروی انسانی خود از اختیارات کافی برخوردار باشند چهارم مقامات محلی تحت هدایت و نظارت شوراهای منتخب مردم ظایفشان را میتوانند انجام دهند و همچنین مقامات وابسته به دولت مرکزی و مدیران در استان و در حوزه محلی نقش مشاورهای و سرپرستی را ایفا کنند.
کارگزاران موسسات بینالمللی و صاحب نظران دانشگاه ها برای حکمرانی مطلوب شاخصهای قابل سنجشی را معرفی کردند از جمله مشارکت ، حاکمیت قانون ، شفافیت ، جوابگویی به خواستههای ذینفعان ، عدالت اجتماعی ، اثربخشی و کارایی ، اجماع و وفاق ، پاسخگویی و افق راهبردی از شاخصهای پذیرفته شده برای اندازهگیری حکمرانی است.
بنابراین کشورهایی در حال توسعه میتوانند با حکمرانی مطلوب برنامه توسعه اقتصادی سیاسی و اجتماعی را در شهرها و حوزههای محلی محقق سازند و در این بستر حکمرانی مطلوب با فراهم نمودن بسترهای همکاری و مشارکت بخش خصوصی ، بسیج شهروندان ، تاکید بر ارزشهای حاکمیت قانون و احترام به حقوق انسانی میتوان آهنگ رشد و توسعه اقتصادی را شتاب بخشید و این نوع حکمرانی میتواند کمک کند تافقر ، بی عدالتی و ناامنی که در استان ما بیداد میکند به دست آید و محیطی فراهم سازد که سازمانها ، شرکتها ، شهروندان و سایرنهادها در فرایند مدیریت توسعه شهری پایدار احساس مسئولیت و تکلیف نماید و برنامههای فقر زدایی و ارتقای کیفیت زندگی شهروندان در سایه تحقق شاخصهای حکمرانی و در بستر اصلاحات سیاسی و اداری امکانپذیر است.
چنانچه انتظار میرود در حکمرانی محلی مطلوب اولویتهای سیاسی اقتصادی و اجتماعی محلی که حاصل فرایند اجماع و توافق ذینفعان و عاملان بخشهای مختلف( شوراها ، نهادهای مدنی ،بخش خصوصی ، مقامات اداری ، گروههای با نفوذ محلی) است توجه میشود و از این بستر میتوان انتظار داشت که صدای فقیرترین و ثروتمندترین شهروند جامعه در فرایند خط مشی گذاری شنیده شود و فقر در جامعه نازلترین حد ممکن رسد.
انتهای پیام/
ثبت دیدگاه